Ingracjacja
Definicje
Ingracjacja (ingratiation) – podlizywanie się, taktyka autoprezentacji polegająca na pozyskiwaniu cudzej sympatii przez pochlebstwa, przysługi, eksponowanie podobieństwa poglądów i własnych sympatycznych cech (Wojciszke 2013, 535). Ingracjacja – proces polegający na tym, że jednostka stara się przypodobać jakiejś osobie, wychwala ją, schlebia jej, chcąc wzbudzić jej sympatię do siebie lub pragnąc nią manipulować. Ingracjacja stanowi jedną z technik autoprezentacji (Siuta2009, 110). Ingracjacja (ingratiation) – forma autoprezentacji obliczona na zwiększenie własnej atrakcyjności w oczach drugiej osoby. Po raz pierwszy badana eksperymentalnie na początku lat 60. XX w., przez amerykańskiego psychologa, Edwarda Ellswortha Jonesa (1926-93), który zaobserwował trzy główne klasy taktyk powszechnie stosowanych przez ingracjatorów zmotywowanych do zdobycia przychylności osoby docelowej: podwyższanie samooceny osoby docelowej, polegające na schlebianiu jej i komplementowaniu; konformizm w zakresie opinii, kiedy ingracjator udaje, że podziela nastawienie osoby docelowej, dotyczące istotnych kwestii; pozytywna autoprezentacja, w której ingracjatorzy obu płci podkreślają swoje najbardziej atrakcyjne cechy, bagatelizując swoje słabe strony. Dodatkowo, jeśli pozwalają na to okoliczności, ingracjatorzy często oddają przysługi osobie docelowej. Badanie wykazało, że te taktyki są często skutecznym narzędziem wzbudzania sympatii, a osiągnąwszy cel, ingracjatorzy często nabierają przekonania, przypuszczalnie z próżności, że nie stosowali żadnych taktyk. (łac. in + gratia łaska) (Colman 2009, 275-276). |
Wypisy
Wśród technik autoprezentacji wyróżnić można ingracjącję,
która polega na tym, że schlebiamy jakiejś osobie, aby wzbudzić jej sympatię
(Siuta 2009, 38). Druga duża grupa taktyk autoprezentacji to taktyki
zdobywczo-asertywne ukierunkowanie na zbudowanie, pozyskanie i utrwalenie
jakiejś nowej tożsamości naszej osoby. pierwsza z nich to ingracjacja – wkradanie się w cudze łaski czy też pozyskiwanie
sympatii poprzez: 1) prezentowanie własnych – niekoniecznie istniejących – cech
wzbudzających sympatię; 2) schlebianie innym i prawienie im komplementów; 3)
konformizm, czyli prezentowanie opinii podobnych do poglądów partnera; 4)
wyświadczanie przysług. Jak zakładali autorzy tej propozycji, zupełnie
nieskuteczną – w świetle późniejszych badań – taktyką okazało się wyświadczanie
przysług, ponieważ jest ono „grubymi nićmi szyte” – obiekt zabiegów
ingracjacyjnych bez trudu orientuje się, że lizus (ingracjator) pragnie mu się przypodobać
i zobowiązać do wzajemności dla własnej korzyści. Pozostałe trzy taktyki wydają
się skuteczne, szczególnie gdy są kierowane do osób o równorzędnym lub niższym
statusie, natomiast ich skuteczność spada, gdy adresowane są do osób o wyższym
statusie (szefów) (Wojciszke 2013, 169). Napiętnowaną osobę niemal zawsze się ostrzega przed
podejmowaniem prób całkowitego pomijania piętna. Jest ona również zazwyczaj
ostrzegana przed pełną akceptacją i przyswojeniem negatywnych postaw innych
wobec siebie, a także przestrzegana przed minstrelizacją. Polega to na tym, że
osoba napiętnowana, aby przypochlebić
się innym, prezentuje przed normalsami pełen zestaw złych cech przypisywanych
osobom takim jak ona, odgrywając w życiu rolę błazna (Goffman 2005, 151-152). „Wszyscy wiemy, że poprzez pochlebstwa, przekupstwo, groźby lub zawstydzanie można nakłonić człowieka do okazywania uprzejmości tym, których nie lubi, lub wrogiego traktowania tych, których darzy sympatią. Daniel T. Gilbert, University of Texas (Myers 2003, 107). |